گزارش عصر لینك؛

تكالیف شبكه ملی اطلاعات تا اختتام دولت

معماری و طرح کلان شبکه ملی اطلاعات بعد از 15 سال افت و خیز در سال 99 توسط شورای عالی فضای مجازی ترسیم شد و باید دید در مدت باقی مانده دولت در سال 1400 چه میزان از این شبکه تکمیل می شود.

به گزارش عصر لینک به نقل از مهر، روند اجرای پروژه شبکه ملی اطلاعات در سال ۹۹ و بعد از مصوبه شورای عالی فضای مجازی در خصوص تعیین طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات، وارد فاز جدیدی شد.
این شبکه که زیرساخت ارتباطی فضای مجازی کشور شمرده می شود، در ۱۵ سال اخیر با افت و خیز بسیاری همراه بوده و دولت های مختلف طی این سال ها، موفق به پیاده سازی کامل اهداف این پروژه ملی نشدند. بنا بر این همیشه عملکرد وزارت ارتباطات بعنوان مجری شبکه ملی اطلاعات با انتقادات بسیاری همراه بوده و به نظر می آید که این وزارتخانه طی سالهای گذشته عزم جدی در پیاده سازی و عملیاتی کردن این شبکه و اجرای کامل تکالیف مربوط به آن به کار نگرفته است.
این در حالی است که شورای عالی فضای مجازی از سال ۹۳ تا حالا ۳ سند را در خصوص لزوم، تبیین الزامات و طرح کلان و تعیین معماری این شبکه به تصویب رسانده تا اهداف مدنظر برای پیاده سازی این پروژه مشخص شود.
مطابق آنچه که مرکز پژوهش های مجلس برآورد کرده است دولت های مختلف تا سال ۹۸ حدود ۱۹ هزار میلیارد تومان برای شبکه ملی اطلاعات هزینه کرده اند اما با این وجود ابعاد اجرائی شدن این پروژه ملی هنوز کامل نشده است.
ضرب الاجل شورای عالی فضای مجازی برای وزارت ارتباطات
به دنبال کوتاهی های صورت گرفته در پیشبرد اهداف شبکه ملی اطلاعات، مقام معظم رهبری در آذرماه سال ۹۸ فرمانی برای تکمیل شبکه ملی اطلاعات در بخش زیرساخت ارتباطی، اطلاعاتی و خدمات پایه صادر کردند و بعد از آن روند اجرای این پروژه تغییر یافت.
به همین دلیل شورای عالی فضای مجازی به وزارت ارتباطات ۳ هفته مهلت داد تا طرح تکمیلی شبکه ملی اطلاعات را برمبنای آنچه که مدنظر اعضای این شورا است، ارائه نماید.
پس از این اولتیماتوم بود که وزارت ارتباطات بالاخره طرح کلان شبکه ملی اطلاعات را دی ماه ۹۸ روی میز شورای عالی فضای مجازی گذاشت. البته این طرح به تأیید اعضا نرسید و قرار شد جهت بررسی دقیق تر کارگروهی در مرکز ملی فضای مجازی آنرا تکمیل و به شورای عالی ارائه نماید.
به این ترتیب اعضای شورای عالی فضای مجازی طی دو جلسه آخر این شورا در سال ۹۸ و پیش از شیوع کرونا، «طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» و اهداف مربوط به آنرا به بررسی گذاشته و مواردی را تصویب کردند.
در جلسه ۱۲ بهمن ۹۸ اهداف عملیاتی شبکه ملی اطلاعات تا افق ۱۴۰۴ به تصویب رسید که پوشش ۱۰۰ درصدی جمعیت کشور برای دسترسی به پهن باند سیار با سرعت متوسط ۱۰ مگابیت بر ثانیه و پوشش ۸۰ درصدی دسترسی پهن باند ثابت خانوارها با متوسط سرعت ۲۵ مگابیت بر ثانیه همچون این اهداف به حساب می آید.
پس از آن نیز در ۲۶ بهمن ۹۸ یعنی آخرین جلسه آن سال، بخش هایی از «سند کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» بعنوان خط مشی حاکم بر اهداف راهبردی و عملیاتی این پروژه ملی، در شورای عالی فضای مجازی بررسی و قرار شد در جلسات آتی شورای عالی فضای مجازی، به تصویب برسد اما به علت وقفه چندین ماهه در برگزاری جلسات این شورا در سال ۹۹، تصویب طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات تا نیمه دوم سال ۹۹ به طول انجامید.
سال ۹۹ و پیشرفتی که مورد رضایت نبود
روند پیشرفت اهداف شبکه ملی اطلاعات در سال ۹۹ را می توان در دو بخش ۶ ماهه ابتدای سال و ۶ ماه دوم این سال مورد بررسی قرار داد. در ۶ ماهه نخست سال به علت عدم برگزاری جلسات شورای عالی فضای مجازی و مشخص نبودن تکالیف مربوط به این شبکه، انتقادات از عدم تسریع در روند این پروژه همچنان ادامه یافت اما در نیمه دوم سال ۹۹ بعد از برگزاری جلسات شورای عالی فضای مجازی، تکلیف طرح کلان شبکه ملی اطلاعات مشخص شد و روند پیگیری این پروژه تغییر نمود.
بر اساس آماری که وزیر ارتباطات در خردادماه ۹۹ اعلام کرد، ظرفیت هسته شبکه ملی اطلاعات حدود ۳۰ برابر نسبت به سال ۹۲ رشد کرده است. بگفته آذری جهرمی پیک مصرف ترافیک داخلی نسبت به ترافیک بین الملل از ۱۰ درصد در سال ۹۲ به ۵۵ درصد در سال ۹۸ رسیده است.
با این وجود اما روند پیشرفت شبکه ملی اطلاعات مورد تأیید اعضای حقیقی شورای عالی فضای مجازی و کارشناسان و نمایندگان مجلس قرار نگرفت و تیرماه ۹۹ اعضای حقیقی این شورا خواهان اعلام برنامه و زمان بندی روشن و مکتوب و قابل ارزیابی درباب پیشرفت پیاده سازی معماری کلان پروژه شبکه ملی اطلاعات شدند. بگفته اعضای شورای عالی فضای مجازی اعلام های عام از طرف وزارت ارتباطات برای پیشرفت شبکه ملی اطلاعات قابل ارزیابی و اظهارنظر نیست.
مردادماه ۹۹ نیز کمیته ارتباطات و فناوری اطلاعات مجلس شورای اسلامی به روند پیشرفت این شبکه ورود کرد و طرح دوفوریتی الزام دولت به تکمیل شبکه ملی در دستور کار مجلس قرار گرفت.
در شهریورماه نیز رهبر انقلاب در دیدار با اعضای هیئت دولت، نسبت به پیاده سازی شبکه ملی اطلاعات خارج از برنامه زمان بندی و نیز عدم اهتمام دولت به برگزاری جلسات شورای عالی فضای مجازی انتقاد کردند.
ایشان در قسمتی از سخنانشان با تاکید بر اینکه عوامل مسلط بین المللی در فضای مجازی به شدت فعال می باشند، افزودند: «تأکید مکرر بر شبکه ملی اطلاعات و تشکیل شورای عالی و مرکز ملی فضای مجازی و شرکت رؤسای سه قوه در آن به همین علت است اما متأسفانه اهتمام لازم به این مساله نمی گردد. شبکه ملی اطلاعات اجزایی دارد که این اجزا از زمان بندی ها عقب هستند.»
آمار و ارقام آذری جهرمی در استقرار شبکه ملی اطلاعات
شهریورماه ۹۹ وزیر ارتباطات بار دیگر آماری درباب پیاده سازی و پیشرفت شبکه ملی اطلاعات اعلام نمود.
وی با اشاره به اینکه ۵۷ درصد اجزای زیرساختی شبکه ملی اطلاعات کامل شده و ۲۴ درصد از این اجزا هنوز مستقر نشده است، اظهار داشت: طبق سند مصوب شورای عالی فضای مجازی، شبکه ملی اطلاعات دارای ۲۳ جز زیرساختی است که برآورد ما این است که حدود ۱۱ جز آن کامل شده، تعدادی از این اجزا نیازمند توسعه هستند و حدود ۴ جز از این اجزا، هنوز استقرار نیافته اند. به بیان دیگر به لحاظ تعدادی، ۵۷ درصد اجزای زیرساختی این شبکه کامل شده، ۱۹ درصد اجزا نیازمند تکمیل هستند و ۲۴ درصد اجزا باید استقرار پیدا کنند.
در همین حال مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات با هدف پشتیبانی از خدمات پایه و ایجاد زیرساخت ها با ظرفیت هزار رَک برای ارائه دهندگان این خدمات در کشور با نام سردار سلیمانی افتتاح شد و اعلام گردید فاز دوم این طرح نیز تا آخر سال با ظرفیت ۲۰۰ رک افتتاح می شود.
نیمه دوم سال و سرانجام طرح کلان و معماری شبکه
۲۶ شهریورماه شورای عالی فضای مجازی بعد از ماه ها تأخیر بررسی طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات را به سرانجام رساند و ۵۰ اقدام کلان برای نهادهای متولی این پروژه ملی، تکلیف کرد. یک ماه پس از آن نیز این طرح از طرف دبیر شورای عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی بمنظور اجرا توسط نهادهای متولی، ابلاغ گردید.
عمده اقدامات عملی در این طرح به وزارت ارتباطات واگذار و برخی تکالیف نیز به نهادهای دیگری مانند وزارتخانه های مرتبط، سازمان صدا و سیما، معاونت علمی ریاست جمهوری، سازمان مدیریت و مجموعه های دفاعی سپرده شد.
دی ماه ۹۹ وزیر ارتباطات در گزارشی اعلام نمود: ظرفیت هسته شبکه ملی اطلاعات از ۱۷.۳ به بیش از ۲۴ ترابیت بر ثانیه افزوده شده که این به مفهوم رشد ۴۰ درصدی ظرفیت است.
محمدجواد آذری جهرمی با اشاره به اینکه ۸۰ درصد زیرساخت ارتباطی مستقر شده افزود: ما درباب توسعه زیرساخت اطلاعاتی که مربوط به بحث پیامرسان بومی و موتور جستجو می شود معتقد بودیم که باید بخش خصوصی با حمایت دولت آنرا اجرائی کنند اما بعد از فرمایش رهبری و نیز تصویب طرح کلان و سند معماری شبکه ملی اطلاعات، این تکالیف را پذیرفتیم و الان نیز آنرا با جدیت پیگیری می نماییم.
وی درباره اختلاف آماری در مورد میزان پیشرفت شبکه ملی اطلاعات، تصریح کرد: ما در ابتدای دولت و طبق سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات، گزارشی از پیشرفت ۸۰ درصدی شبکه را ارائه کرده ایم. الان نیز جمع بندی ما طبق سامانه کنترل پروژه نشان میدهد که ۹۰ درصد زیرساخت ارتباطی شبکه ملی اطلاعات استقرار یافته است. بخش زیرساخت اطلاعاتی نیز تا اختتام دولت (نیمه اول سال ۱۴۰۰) استقرار می یابد. ارزیابی مرکز ملی از پیشرفت زیرساخت اطلاعاتی شبکه ملی اطلاعات، ۲۵ درصد است اما گزارش جدید ارزیابی ما نشان میدهد که این پیشرفت به نیمه رسیده است.
وزیر ارتباطات در حالی بر پیشرفت ۸۰ درصدی شبکه ملی اطلاعات تاکید دارد که عدم تفکیک زیرساخت ارتباطی و اطلاعاتی این شبکه، موضوع مورد اختلاف اعضای شورای عالی و مرکز ملی فضای مجازی با وزارت ارتباطات است.
به نحوی که مطابق با ارزیابی مرکز ملی فضای مجازی و کارگروه مستقر در این مرکز از میان اعضای حقیقی شورای عالی فضای مجازی، وزارت ارتباطات تنها در زمینه زیرساخت ارتباطی شبکه ملی اطلاعات گزارشی ارائه کرده که در مورد آن هم، پیشرفت ۸۰ درصدی زیرساخت های ارتباطی مورد تأیید نیست و درباب زیرساخت اطلاعاتی این شبکه هنوز ارزیابی صورت نگرفته است.
ادعای آخر وزارت ارتباطات…
اسفندماه ۹۹ نیز معاون وزیر ارتباطات از ارائه گزارش جدیدی درباب پیشرفت شبکه ملی اطلاعات به مرکز ملی فضای مجازی آگاهی داد و اظهار داشت: تا اختتام دولت، وزارت ارتباطات زیرساخت شبکه ملی اطلاعات را تکمیل می کند.
امیر ناظمی باتوجه به تفاوت هایی که در گزارش میزان پیشرفت این شبکه مطرح است، اظهار داشت: ما گزارشی از میزان پیشرفت شبکه ملی برای دوستان ارسال کردیم و منتظر هستیم که نتیجه ارزیابی مرکز ملی فضای مجازی بیاید. ادعای ما این بوده که ۸۰ درصد در این پروژه پیشرفت وجود داشته است اما نظرات دیگری هم در این راستا از طرف برخی دوستان عنوان شد. در نهایت به این جمع بندی رسیدیم که باقی مانده تکلیفمان را نیز ارزیابی نماییم. الان از دید ما ۲۰ درصد از تکالیف باقی مانده است.
به گزارش عصر لینک به نقل از مهر، بعد از این اظهارات تا حالا تأیید رسمی از طرف مرکز ملی فضای مجازی برای ارائه این گزارش اعلام نشده است و با وجود اینکه وزارت ارتباطات در این گزارش ها بر پیشرفت شبکه ملی اطلاعات و تکمیل شدن آن تاکید دارد اما پیشرفت ها باتوجه به اهداف عملیاتی این طرح، آنطور که باید محسوس نیست.
هنوز در زمینه خدمات دولت که باید روی شبکه ملی اطلاعات ارائه شود و نیز خدمات پایه ای که روی شبکه ملی اطلاعات تکلیف شده به رغم هزینه های چندمیلیاردی، رشد قابل قبولی دیده نمی گردد و در مورد بحث مربوط به پیامرسان ها و شبکه های اجتماعی که این روزها یکی از پر چالش ترین موضوعات فضای مجازی کشور است نیز چاره ای ارائه نشده است.
مطابق با اهداف طرح کلان شبکه ملی اطلاعات، تا آخر سال ۱۴۰۰ باید خدمات پایه کاربردی داخلی بطور کامل تامین شوند. توسعه پیامرسان های اجتماعی بومی تا رسیدن به ظرفیت ۵۰ میلیون کاربر فعال و نیز ایجاد و توسعه مرورگر بومی، جویشگر داخلی، سیستم عامل داخلی موبایل و رایانامه داخلی به وزارت ارتباطات محول شده است.
حتی بر فرض صحت ۱۰۰ درصدی ادعای پیشرفت شبکه ملی اطلاعات طی ماه های اخیر، آنچه که مهمست این است که باید شبکه ای داشته باشیم که استقلال ما را در زیرساخت اصلی فضای مجازی فراهم آورد و سوال این است که در مدت باقی مانده تا اختتام دولت در سال ۱۴۰۰، آیا موتور این شبکه روشن می شود و آیا بر تکمیل این اهداف، تمرکز جدی صورت می گیرد یا خیر.

1400/01/16

19:56:39

1157

0.0 / 5

تگهای مطلب: خدمات , سیستم , شبكه ملی اطلاعات , فضای مجازی

این پست عصر لینک را می پسندید؟

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این مطلب

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۸ بعلاوه ۳